De transitie naar elektrisch rijden wordt in Amsterdam steeds duidelijker zichtbaar in het straatbeeld. Zestien tankstations kunnen op korte termijn verdwijnen of veranderen in laadpleinen. Zittende exploitanten zijn hun plek niet zeker.
schrijft voor Het Parool over de Amsterdamse politiek
7 april 2025
Amsterdam bereidt zich voor op een verschuiving in de energiemarkt voor voertuigen. De stad telt zo’n zestig tankstations, waarvan een deel de komende jaren van functie kan veranderen. Niet alleen omdat de verkoop van benzine terugloopt, maar ook omdat de gemeente wil inspelen op de groeiende behoefte aan laadinfrastructuur voor elektrische auto’s.
Zestien strategisch gelegen locaties – onder meer aan de Gooiseweg (BP en Shell), bij Sloterdijk (Shell) en aan Meer en Vaart (Esso) – zijn als eerste in beeld, blijkt uit een recente raadsbrief van verkeerswethouder Melanie van der Horst. De huurcontracten van deze locaties lopen binnenkort af of zijn inmiddels al verlopen.
Voor zittende exploitanten betekent dat onzekerheid. Zodra locaties vrijkomen, moeten ook zij opnieuw meedingen naar de plek. De gemeente wil nieuwe concessies via een openbare procedure verdelen, zodat alle marktpartijen gelijke kansen krijgen. Volgens Van der Horst is dat juridisch noodzakelijk: gemeentelijke grond moet openbaar worden aanbesteed.
Vraag naar laadplekken stijgt
De achtergrond is duidelijk: er wordt steeds meer elektrisch gereden. Eind 2023 reden er in Nederland 450.000 volledig elektrische auto’s. Dat moeten er in 2050 10 miljoen zijn en daarvoor zijn ruim 1,3 miljoen publieke laadpunten nodig. In Amsterdam staan er inmiddels zo’n 8300. Daarnaast telt de stad 126 publiek toegankelijke snellaadstations. De gemeente wil in kaart brengen hoeveel elektrische voertuigen er in bezit zijn van Amsterdammers en heeft daartoe een aanvraag ingediend bij de RDW, aldus een woordvoerder. Die cijfers worden binnenkort verwacht.
Op meerdere tankstations in Amsterdam kan nu al worden geladen, naast het tanken van fossiele brandstoffen. De gemeente sluit gemengde functies niet uit, maar benadrukt dat dit per locatie wordt bekeken en afhankelijk is van contractvorm, investeringsbereidheid en ruimte. Uit de plannen blijkt dat de voorkeur uitgaat naar een heldere strategie voor transformatie – al is dat volgens de gemeente nadrukkelijk een proces van jaren.
Teansformatiepotentie
De gemeente spreekt in documenten over ‘transformatiepotentie’ bij zestien tankstations, op basis van ligging, verkeersdrukte, eigendom en perceelgrootte. Dat betekent niet dat daar snel wordt ingegrepen. Een woordvoerder benadrukt dat ‘er nog geen keuzes zijn gemaakt over planning of transformaties’. Netcongestie en de blijvende vraag naar fossiele brandstoffen spelen daarbij een rol.
Wel erkent de gemeente dat sommige exploitanten zich zorgen maken. Juist daarom wordt nu gewerkt aan een strategie, die helderheid moet geven over de toekomst. In april start het participatietraject met informatiebijeenkomsten, gesprekken en een marktconsultatie. Na de zomer volgt de strategie.
De plannen gaan terug op een initiatief uit 2020 van toenmalig D66-raadslid Jan-Bert Vroege, inmiddels bestuurder in stadsdeel Oost. Hij pleitte destijds al voor een openbare herverdeling van tankstationlocaties.
Op 17 april 2025 besprak de raadscommissie Verkeer en Openbare Ruimte de aanpak.
Over de auteur: David Hielkema schrijft over de Amsterdamse politiek en is gespecialiseerd in onderzoeksverhalen. Tips of reageren? d.hielkema@parool.nl